Vizualizacija podataka nije novost. Istorija vizualizacije datira još pre 2.500 godina, kad nisu postojali čak ni kompjuteri niti alati za analizu sa vizualnim rešenjima.U prošlosti su se podaci takodje koristili za donošenje bitnih odluka kao sto je to slučaj i danas kad su aktuelne ogromne količine informacija.
Vizualizacija predstavlja najefektivniji način filtriranja i prezentovanja kompleksnih podataka. Jednostavan grafikon moze da bude dragocen i da sačuva sate istraživanja. Laki su za čitanje i interpretiranje a ako su iz proverenih izvora, takodje su i vrlo tačni.
Ovako izgledaju neki od grafikona i grafičkih prikaza kroz razne periode istorije. Koji vam je najinteresantniji?
1. 550. godina pne. – Prva mapa sveta, autor: Anaximander.
Anaximender pored svojih filozofskih i astronomskih doprinosa, smatra se po mnogim tumačenjima za prvog geografa tako što je nacrtao prvu mapu sveta. Iako su neki prikazi sveta postojali i pre Anaximender-ove mape, on se smatra prvim koji je pokušao da prikaže naseljene delove zemlje koji su tada Antičkim Grcima bili poznati.
2. 1375. godina – Catalan Atlas, autor: Abraham-a Cresques-a.
Izuzetan doprinos poznatog kartografa iz Majorke, koji je svojom mapom Katalonije iz 14. veka uspeo da prikaže ne samo geografski položaj gradova i kontinenata za koje se tad znalo, već i političku, religijsku i ekonomsku situaciju koja je vladala u svetu. Kao što se vidi, sve je vešto prikazano uz puno boja i ikonografije. Za razliku od mnogih drugih mapa, Catalan Atlas se čita od severa koji je prikazan na dnu i orijentiše se sa leva na desno odnosno sa Dalekog Istoka ka Atlanskom okeanu.
3. 1644. godina – Prva vizualizacija podataka kao dijagram statističkih podataka, autor: Michael van Langren.
Ovaj zanimljivi jednodimenzionalni dijagram služi za odredjivanje udaljenosti po geografskoj dužini izmedju Toleda i Rima. Ova informacija je korišćena u cilju poboljšanja sigurnije plovidbe i smanjivanja broja brodoloma.
4. 1765. godina – Grafikon pokazuje životni ciklus od 2.000 poznatih osoba, autor: Joseph Priestley.
Sa ovim grafikonom J. Priestley je pokušao da obuhvati životni ciklus preko 2 hiljade poznatih mislioca u odredjenom vremenskom razdoblju. Linije koje se u grafikonu preklapaju pokazuju preklapanje života tih mislioca, kako vreme prolazi; na grafikonu se gleda sa leva na desno, odnosno od prošlosti ka sadašnjosti, na horizonatlnoj osi.
Ova vremenska vizualizacije postala je popularna jer je mnogima doprinela lakšem snalaženju u istorijskim pregledima. Time je J. Priestley uspeo u svojoj zamisli da grafikon uvede kao mehanizam po kome bi se hronološki pratili i sagledali odredjeni periodi.
5. 1782. godina – Grafički prikaz pokazuje urban rast u evropskim gradovima, autor: Charles de Fourcroy.
Francuski matematičar koristio se tada revolucionarnim vizualnim dijagramom kako bi klasifikovao gradove po površini koju zauzimaju. Svaki grad je prikazan u vidu kvadrata čija je površina proporcijonalna geografskom području koju taj grad zauzima.
Ova tabela predstavlja jednu od najstarijih prikaza ljudskog fenomena, a takodje nam i omogućava da cenimo evoluciju grafičkog predstavljanja.
6. 1786. godina – Vizualizacija podataka pokazuje odnos izmedju cene pšenice i plate, autor: Wiliam Playfair.
Iz priloženog može se zaključiti trend povećanja dnevnica za radničku klasu od 16. do 18. veka.
Wiliam Playfair, Škotski ekonomista i inženjer, izumitelj je grafikona kao i bojenja grafikona. Njegov prvi linijski grafikon prikazivao je razliku uvoza i izvoza izmedju Britanije i drugih zemalja. Smatra se izumiteljem grafičkog metoda. Izumeo je četiri vrste dijagrama: linijski, stupčasti, u vidu kolača i kružne grafikone.
Postigao je da se vizualnim prikazom podataka moze lakše porediti veliki broj promenjivih.
7. 1801. godina – Grafikon koji pokazuje proporciju Turskog carstva pre 1789. godine, autor: Wiliam Playfair.
Takodje izum i doprinos Wiliam Playfair-a, koji je 1801. godine u svojoj knjizi ‘’Statistical Breviary’’ prikazao ilustracije koje danas znamo kao grafikone u vidu kolača. Jedna od tih je upravo prikaz Turske imperije u Africi, Aziji i Evropi. Iako u početku nije prihvaćen, ovaj metod prikazivanja podataka se kasnije dosta popularizovao.
8. 1854. godina – Mapa prikazuje smrt od kolere u Londonu, autor: Dr. John Snow.
Dr. John Snow smatra se začetnikom epidemologije pre svega jer je učinio velike napore da pronadje izvore zaraze koji su tada uzrokovali koleru u Londonu i visoku stopu smrtnosti. Statističkim podacima a zatim i mapom, pokušao je da objasni povezanost izmedju kvaliteta izvora vode i slučajeva kolere. Mapa je pokazala da se najviše slučajeva kolere dešava upravo u krugu pumpi sa vodom. Smatralo se da se kolera širi vazduhom, medjutim svojim vizualnim prikazom podataka je uspeo da prikaže gde zaista nastaje problem.
9. 1858. godina – Polarni grafikoni, autor: Florence Nightingale.
Florence Nightingale je kreirala brojne grafike kako bi pokazala kako poboljšanja u gradjenju higijene mogu spasiti živote. Smatrala je a kasnije i grafički prikazala da zagadjena voda, loša kanalizacija i slaba ventilacija prouzrokuju visoku stopu smrtnosti. Insistirala je na poboljšanju sanitarnih uslova zemlje.
Svojim statističkim studijama sanitarnih uslova Indijskog ruralnog života, imala je vodeću ulogu u začetku medicinske brige i javnog zdravlja u Indiji. Svojim reformatorskim držanjem, kao i ilustracijom stope smrtnosti, uspela je da se nakon jedne decenije zaista utvrdi smanjena stopa usled bolje brige o životnim uslovima.
10. 1869. godina – Napoleonov marš na Moskvu, autor: Charles Joseph Minard.
Mapa prikazuje dešavanja koja su se desila 1812. godine. Informacije na mapi su broj Napoleonovih trupa, rastojanje, temperatura, pravac kretanja, geografska dužina i širina i lokacija.
Sa njegovog marša, vratilo se samo 10.000 od ukupno 422.000 vojnika.
11. 1879. godina – 3D grafikon vizualizacija podataka pokazuje populaciju Švedske od 1750. godine do 1875. godine
Ovaj grafikon je bio potreban jer je zapaženo znatno povećanje populacije tokom 18. I 19.veka medjutim posebno u ovom periodu koji je prikazan, se populacija udvostručila.
